Аликовский муниципальный округ Чувашской Республики

Усалпа пурин те пĕрле кĕрешмелле

Ачасемпе ашшĕ-амăшĕ хушшинче сиксе тухакан йывăрлăхсем малтан та, халĕ те чи çивĕччисенчен пĕрисем шутланаççĕ. Агрессилĕх ача пурнăçне пачах та тĕрĕс мар йĕрпе утма, унăн пĕтĕм ĕмĕт-пурнăçне çапса хуçма пултарать. Терроризмпа экстремизм та çакăнтанах пуланать.

«Агрессилĕх ăнсăртран сиксе тухмасть. Чи малтанах унăн сăлтавне пĕлмелле, ăна пĕтерме тăрăшмалла. Ачасен агрессилĕхĕ вăл - чуна е кĕлеткене ыраттарнă хыççăн ача хăйне мĕнле тытни. Паллах, кашни ашшĕпе амăшĕ ачисен хăйсене пĕр сăмахранах ăнланмалла, тÿрех итлемелле тесе шутлаççĕ. Ача тÿрех итлемесен е хирĕç калаçсан эпир тÿрех ун çине сас хăпартма пуçлатпăр. Çапла майпа ачан калас шухăшне, унăн кăмăлне пусарма пулать. Çак çивĕч ыйтăва татса пани пулмасть. Ача тарăхнине урăх çĕре куçарать: вăл чĕрне кăшлама пуçлать, лăпкă çывăрма пăрахать е пĕрмаях куçне мăчлаттарать», - каласа парать районти тĕп больницăн врач-психиатрĕ Галина Степанова.

Чунри тарăхăвне тата хăйне ялан кÿрентернине пула вăл ыттисене те, йытă-кушака та кÿрентерме пултарать. Ача хăйне канăç паман ыйтусенчен пăрăнас тесе ытларах компьютер умĕнче вăхăта ирттерме пуçланине те калать Галина Степановна. Вăл тĕрлĕ социаллă сетьсенче çĕнĕ тус-юлташ шырать. Каярахпа çăлăнăçа эрех черккинче е урăх сиенлĕ йăлара та тупма пултарать. Ачана йывăр лару-тăрăва кĕртсе ÿкерни, ăна «кĕтесе хĕстерсе хуни» ачана агрессиллĕ туса хуниех пулать.

«Куçăм тапхăрĕ ачашăн ахаль те çăмăл мар. Кирек епле пулăма та вăл çивĕчлетсе яма пултарать. Çавăнпа та вĕсемпе тимлĕ пулмалла. Агрессилĕхĕн сăлтавĕсем те тĕрлĕрен пулма пултараççĕ. Хăвăрăн тĕпренчĕке пачах та илтменни, пур-çук сăлтавшăнах ăна пĕрмаях вăрçни е пачах та урăхла, ăна ытлашшипех тимлĕх уйăрса хăйĕн кăмăлне кăтартма май паманни те агрессилĕх туйăмне çуратать», - калаçăва малалла тăсать Галина Степанова. Ытларах чухне амăшĕ ашшĕ вырăнне пулса ачапа хыттăнрах калаçать тейĕпĕр. Ку чухне ача хăйне ыттисенчен «катăк» туять. Çакă чунри лăпкă мар лару-тăру ăна депресси патне илсе çитерет. Тухтăр палăртнă тăрăх, ачана мĕн хумхантарнине пĕлсех тăмалла, йывăрлăхсене çĕнтерме вĕрентмелле, пулăшмалла. Ăна вăрçсан та хăйне мĕншĕн вăрçнине ăнлантăр. Кирек епле ача та ашшĕпе амăшĕнчен тĕслĕх илет. Килте тĕслĕх илмелли çын çукки уншăн пурнăçăн хаклăхне çухатниех пулать. Çемьере час-часах пулакан харкашусем те ачана агрессилĕх патне илсе пыраççĕ. Çакă ăна çитĕнсе çитсен те канăç памасть. Вăл хăйне ача чухне никам та юратман пек туйнăран пурин çине те тарăхать.

Çĕршывра террорла актсем вăй илсе пыраççĕ. Ĕнер унта, паян кунта сирпĕтеççĕ, тĕнче кисренсе кăна тăрать. Терроризм, экстермизм сиенне Раççей те тÿсет. Харкашусемпе вăрçăсем террорла актсене вăй илме майсем туса пани никамшăн та вăрттăнлăх мар. Шăпах агрессиллĕ çынсем çак тыткăна лекеççĕ те. Терроризм - преступлени кăна мар, вăл пирĕн малашлăха ура хуракан хăрушă пулăм та.

Вера МОРОЗОВА.



"Пурнăç çулĕпе" Аликовская районная газета
28 июля 2017
11:25
Поделиться
;